รองเท้าเบาหวาน สำคัญอย่างไร

สิ่งหนึ่งต้องเข้าใจก่อนว่า สำหรับใครที่มีโรคประจำตัว คือเบาหวาน ต้องตระหนักอยู่เสมอว่า ระบบประสาทจะเสื่อมลง , หลอดเลือดส่วนปลายตีบตัน, มีรูปเท้าที่เปลี่ยนไป หรือแม้กระทั่ง โอกาส ที่เป็นเชื้อรา ที่เท้าก็เพิ่มขึ้น

นอกจากนั้นแล้ว ยังมีตาปลาหนังด้าน เพิ่มขึ้นอีก เพราะระบบcollagen ที่ผิวหนังเปลี่ยนไป

สิ่งสำคัญที่ต้องดูแลเท้า คือ

1. หมั่นตรวจเท้าทุกวัน

2. ใส่รองเท้าทุกครั้งที่ลงน้ำหนักที่เท้า แม้กระทั่งในบ้าน

3. ออกกำลังกายยืดเหยียดกล้ามเนื้อขา

4. ทาครีมเพื่มความชุ่มชื้นที่เท้า

หมอจะขอเล่า ปัจจัยสำคัญที่ป้องกันเท้าโดยตรงเลย คือ รองเท้าสุขภาพ ลักษณะรองเท้าที่ดีสำหรับ เบาหวานคือ

1. หน้ากว้าง

2. ไม่มีตะเข็บรอยเย็บ

3. พื้นกันลื่น

4. ส้นที่พื้นหนาและไม่สูงเกิน2.5cM รองรับแรงกระแทกได้

5. แผ่นรองที่รองเท้า ควร รับแรงกระแทก และกระจายแรง เป็นวัสดุที่ทนความร้อน นุ่ม เช่น plastazote หรือ polyethylene

6.ลดจุดที่อาจก่อให้เกิดแผลได้ ตรงนี้อาจต้องพบผู้เชี่ยวชาญว่า จะต้องตัดรองเท้า ชนิด forefoot offloading หรือไม่ หรือ rearfoot offloading จนถึง midfoot offloading ซึ่งจะมีการออกแบบ ให้ลดแรงกด สำหรับ ผู้ที่มีตาปลาหนังด้าน หรือ แผล บริเวณใดบริเวณหนึ่ง ของเท้า

7. บางครั้ง อาจจะต้องทำแผ่นรองเฉพาะบุคคลเพื่อปรับ functional foot ( หน้าที่เท้าใหม่) ผสมผสานกับ palliative insole ( แผ่นรองลดแรงกดหรือบรรเทอาการให้แผลน้อยลง ) จนทำให้แผลหายในที่สุด

8. ภายนอกรองเท้า ระบายอากาศได้ดี ไม่อับชื้น ทำความสะอาดง่าย

9. รองเท้าควรปกปิดหน้าเท้า , ส้นเท้า

10. พื้นต้องกันลื่น มี tread pattern ( ดอกยางรองเท้า ) ที่แตกต่างกัน

และสุดท้ายสำคัญมาก ก่อนใส่รองเท้า ควรหมั่นตรวจเช็คทุกครั้งว่ารองเท้า มีเศษอะไรแข็งๆหรือไม่ในรองเท้า ไม่ควรรีบใส่ เพราะจะทำให้เป็นแผลได้

อันนี้เป็นเกร็ดความรู้เล็กๆน้อยในการดูแลเท้า และเลือกรองเท้าเบาหวานกันนะครับ

สิทธิพงษ์ มีภักดี Pod Med , Adv clinical pod